Xe nâng hàng hay xe nâng người là một trong những thiết bị quan trọng hỗ trợ trong việc nâng hạ hàng hóa hoặc nâng người làm việc trên cao. Do đó, các thiết bị này cần phải được kiểm tra và kiểm định định kỳ. Vậy thời hạn kiểm định xe nâng là bao lâu? Chi phí kiểm định như thế nào? Và khi nào nên kiểm định xe nâng. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu sâu hơn về các chủ đề liên quan này.
Tìm hiểu về kiểm định xe nâng
Kiểm định xe nâng là gì?
Kiểm định xe nâng là quá trình kiểm tra, đánh giá và xác nhận tính an toàn, hiệu quả hoạt động của các loại xe nâng, đảm bảo chúng đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn kỹ thuật và an toàn lao động theo quy định của pháp luật. Việc này không chỉ bảo vệ tài sản công ty mà còn đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
Các loại xe nâng bắt buộc phải kiểm định trước khi sử dụng:
- Kiểm định xe nâng hàng
- Kiểm định xe nâng người
Lợi ích của việc kiểm định xe nâng
Việc thực hiện kiểm định xe nâng không chỉ giúp ngăn chặn tai nạn lao động, mà còn tăng tuổi thọ của thiết bị, tiết kiệm chi phí sửa chữa và bảo trì sau này. Ngoài ra, nó còn giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định của pháp luật, từ đó giảm thiểu rủi ro và trách nhiệm pháp lý.
Ai có thẩm quyền kiểm định xe nâng?
Các tổ chức kiểm định có thẩm quyền thường là những cơ sở được cấp phép bởi nhà nước, có chuyên môn và trang thiết bị đầy đủ để thực hiện quá trình kiểm định xe nâng. Việc lựa chọn một đơn vị kiểm định uy tín là rất quan trọng để đảm bảo chất lượng và độ tin cậy của kết quả kiểm định.
Có nên kiểm định xe nâng hàng không?
Nhiều doanh nghiệp vẫn còn hoài nghi về việc có nên kiểm định xe nâng hàng hay không, vì điều này sẽ tốn khá nhiều chi phí. Tuy nhiên, việc này thực sự cần thiết và bắt buộc bởi chúng mang lại:
- An toàn cho người lao động: Đây là một trong những lý do đầu tiên cần nên kiểm định xe nâng. Xe nâng không được kiểm định có thể gặp phải nhiều sự cố như mất kiểm soát, hỏng hóc, gây nguy hiểm cho người sử dụng và những người xung quanh.
- Tiết kiệm chi phí: Mặc dù có thể sẽ tốn một khoản chi phí ban đầu cho việc kiểm định, nhưng nếu không làm vậy, doanh nghiệp có thể phải đối mặt với những khoản chi phí lớn hơn do sự cố xảy ra. Việc phát hiện kịp thời các vấn đề kỹ thuật sẽ giúp tiết kiệm chi phí sửa chữa và bảo trì sau này.
- Tăng tuổi thọ cho thiết bị: Nếu xe nâng gặp sự cố, không chỉ ảnh hưởng đến tiến độ công việc mà còn có thể gây thiệt hại lớn cho tài sản của công ty. Kiểm định xe nâng nhằm phát hiện sớm và khắc phục sự cố kịp thời, giúp nâng cao tuổi thọ cho thiết bị.
Các quy chuẩn và tiêu chuẩn kiểm định xe nâng
Khi thực hiện kiểm định xe nâng, cần tuân thủ các quy chuẩn và tiêu chuẩn cụ thể để đảm bảo tính hợp pháp và an toàn.
- QCVN 25:2015/BLĐTBXH – An toàn lao động đối với xe nâng hàng sử dụng động cơ, có tải trọng nâng từ 1.000kg trở lên.
- Quy chuẩn QCVN 22:2010/BGTVT – Chế tạo, kiểm tra phương tiện, thiết bị xếp dỡ.
- QTKĐ: 17-2016/BLĐTBXH – Quy trình kiểm định kỹ thuật an toàn xe nâng hàng.
- TCVN 4244:2005 – Tiêu chuẩn Việt Nam về thiết kế, chế tạo và kiểm tra kỹ thuật thiết bị nâng.
- TCVN 4755:1989 (ST SEV 4474:1984) – Cần trục – Yêu cầu an toàn đối với thiết bị thủy lực.
- TCVN 5207:1990 – Tiêu chuẩn Việt Nam về Máy nâng hạ – Cầu công te nơ – Yêu cầu về an toàn.
- TCVN 5179:1990 (ST SEV 5312:1985) – Máy nâng hạ – Yêu cầu thử nghiệm thiết bị thủy lực về an toàn.
Các quy chuẩn và quy chuẩn trên đều áp dụng cho việc kiểm định xe nâng hàng và xe nâng người.
Quy trình kiểm định xe nâng người
Quy trình kiểm định xe nâng người là một bước quan trọng để đảm bảo rằng các thiết bị này hoạt động một cách an toàn và hiệu quả. Dưới đây là quy trình kiểm định xe nâng người chi tiết:
Bước 1: Kiểm tra hồ sơ kỹ thuật của xe nâng
- Kiểm tra chi tiết ngày sản xuất, quy trình lắp ráp và các thông số kỹ thuật then chốt của xe.
- Phân tích kỹ lưỡng hồ sơ nghiệm thu vận hành, nhật ký bảo trì và sửa chữa để khẳng định xe đã được chăm sóc định kỳ và đúng quy chuẩn.
- Đối chiếu hồ sơ kiểm định từ những lần trước để nắm bắt những thay đổi về tình trạng kỹ thuật của xe theo thời gian.
Bước 2: Kiểm tra kỹ thuật của xe nâng người
- Kiểm tra độ bằng phẳng của mặt bằng, xác định vị trí hàng rào bảo vệ, khoảng cách an toàn đến các công trình, vật cản.
- Phân tích các chướng ngại vật tiềm ẩn, lên phương án phòng ngừa trong suốt quá trình kiểm định.
- Kiểm tra sự phù hợp giữa các bộ phận, chi tiết của xe nâng với hồ sơ kỹ thuật và lý lịch máy.
- Kiểm tra chi tiết các cơ cấu và bộ phận xe nâng người bao gồm:
- Đánh giá chất lượng kết cấu kim loại, các mối ghép hàn, đinh tán, bu lông, chốt khóa chịu lực.
- Kiểm tra tình trạng sàn công tác, lan can bảo vệ và mối liên kết với khung sàn.
- Kiểm tra cáp xích và các bộ phận cố định, đảm bảo đáp ứng yêu cầu của nhà sản xuất.
- Đánh giá hệ thống thủy lực: thùng dầu, bơm, xi lanh, mô tơ, van, đường ống.
- Kiểm tra puly, trục và các chi tiết cố định.
- Kiểm tra bánh xe, hệ thống truyền động và hệ thống chuyển hướng.
- Kiểm tra các thiết bị khống chế quá tải, chiều cao nâng, tầm với cần, bộ kiểm soát độ nghiêng.
- Đánh giá đối trọng và ổn trọng theo TCVN 5206:1990.
- Kiểm tra hệ thống điều khiển từ sàn công tác và từ vị trí điều khiển dưới đất.
Bước 3: Thử nghiệm kỹ thuật xe nâng ở điều kiện không tải và có tải
Lưu ý: Chỉ tiến hành thử nghiệm khi tất cả các bước kiểm tra trước đó đã đạt kết quả đạt yêu cầu.
Tiến hành thử nghiệm không tải:
- Đánh giá hoạt động trơn tru của hệ thống thủy lực, bao gồm cả đường ống dẫn dầu.
- Kiểm tra độ nhạy và chính xác của hệ thống tín hiệu.
- Xác minh hiệu quả của hệ thống phanh.
- Đánh giá khả năng vận hành của hệ thống di chuyển.
Tiến hành thử nghiệm có tải:
- Thử tải tĩnh: Thực hiện thử tải tĩnh với mức tải trọng bằng 125% SWL (Safe Working Load – Tải trọng làm việc an toàn) để đánh giá khả năng chịu tải của kết cấu.
- Thử tải động: Tiến hành thử tải động với mức tải trọng bằng 110% SWL để kiểm tra khả năng hoạt động ổn định của xe nâng trong điều kiện vận hành thực tế.
Thực hiện kiểm tra phanh tự động với mức tải trọng 100% SWL trên đoạn đường có độ dốc tối thiểu 20% trong thời gian 1 phút, đảm bảo phanh hoạt động hiệu quả trong điều kiện dốc.
Khi nào nên kiểm định xe nâng người?
Thời gian cần kiểm định kỹ thuật an toàn xe nâng người được thực hiện như sau:
- Kiểm định an toàn lần đầu trước khi sử dụng: Đây là bước kiểm tra bắt buộc trước khi đưa xe nâng người vào sử dụng.
- Kiểm định xe nâng định kỳ trong quá trình sử dụng: Thời gian kiểm định xe nâng người định kỳ trong suốt thời gian hoạt động ít nhất 1 lần/năm. Tuy nhiên, thời gian này có thể tăng lên do yêu cầu của nhà sản xuất hoặc đặc thù công việc.
- Kiểm định bất thường: Đây là hoạt động điểm định bất thường khi có yêu cầu từ cơ quan chức năng, sau khi sửa chữa hoặc thay thế, hay kiểm định khi xe nâng không hoạt động trong thời gian từ 12 tháng trở lên.
- Ngoài ra, kiểm định xe nâng được thực hiện sau khi nhập khẩu thiết bị hoặc trước khi giao bán hoặc cho thuê.
Chi phí kiểm định xe nâng hàng
Chi phí kiểm định xe nâng hàng là một yếu tố quan trọng mà các doanh nghiệp cần xem xét khi tính toán ngân sách cho hoạt động sản xuất:
Các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí
Chi phí kiểm định xe nâng có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như loại xe nâng, độ phức tạp của quy trình kiểm định và địa điểm kiểm định. Một số loại xe nâng đặc thù hoặc đã qua sử dụng lâu dài có thể yêu cầu kiểm định phức tạp hơn, do đó chi phí thường cao hơn.
Bảng giá kiểm định xe nâng
Theo quy định tại Thông tư số 41/TT-BLĐTBXH ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, chi phí kiểm định kỹ thuật an toàn đối với xe nâng được phân chia dựa trên tải trọng nâng như sau:
- Tải trọng nâng từ 1.000kg đến 3.000kg: 1.200.000 VNĐ/xe.
- Tải trọng nâng trên 3.000kg đến 7.500kg: 1.600.000 VNĐ/xe.
- Tải trọng nâng trên 7.500kg đến 15.000kg: 1.900.000 VNĐ/xe.
- Tải trọng nâng trên 15.000kg: 2.500.000 VNĐ/xe.
- Xe nâng người (không phân biệt tải trọng) : 1.400.000 VNĐ/xe.
Mức giá trên là mức giá tối thiểu được quy định. Các đơn vị kiểm định có thể phát sinh thêm các khoản chi phí khác, bao gồm:
- Phí di chuyển đến địa điểm kiểm định.
- Phí lưu kho bãi nếu xe nâng cần được lưu giữ.
- Phí cấp giấy chứng nhận kiểm định.
Mẫu tem kiểm định xe nâng
Nội dung bắt buộc trên tem kiểm định
- Tên đơn vị kiểm định: Xác định đơn vị chịu trách nhiệm thực hiện kiểm định.
- Số hiệu tem: Mã số duy nhất của tem, giúp quản lý và truy xuất thông tin kiểm định.
- Ngày bắt đầu hiệu lực: Thời điểm tem có giá trị pháp lý.
- Ngày hết hạn hiệu lực: Thời điểm tem hết giá trị, yêu cầu kiểm định lại.
- Kết quả kiểm định: Phân loại tình trạng xe nâng sau kiểm định:
- “Đủ điều kiện sử dụng”: Xe nâng đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn an toàn.
- “Tạm thời không đủ điều kiện sử dụng”: Xe nâng có một số lỗi nhỏ cần khắc phục.
- “Không đủ điều kiện sử dụng”: Xe nâng có lỗi nghiêm trọng, không được phép hoạt động.
Vị trí dán tem
Tem kiểm định cần được dán ở nơi dễ thấy trên xe nâng, thường là trên bảng điều khiển hoặc thân xe. Việc này giúp cho nhân viên và quản lý dễ dàng kiểm tra tình trạng của xe nâng mà không cần phải mất nhiều thời gian.
Tầm quan trọng của tem kiểm định
- Tem kiểm định không chỉ là một chứng chỉ mà còn là dấu hiệu của sự cam kết về an toàn lao động của doanh nghiệp.
- Việc dán tem kiểm định là bắt buộc theo quy định của pháp luật Việt Nam, thể hiện sự tuân thủ các quy định về an toàn lao động.
- Tem kiểm định là căn cứ để chứng minh xe nâng đã được kiểm tra và đảm bảo an toàn, giúp phòng tránh các tai nạn lao động đáng tiếc.
Bài viết trên đã cung cấp cái nhìn tổng quan về thời hạn kiểm định xe nâng và các khía cạnh liên quan. Qua việc tuân thủ quy trình kiểm định và thực hiện định kỳ, doanh nghiệp không chỉ đảm bảo an toàn cho người lao động mà còn bảo vệ tài sản và uy tín của mình. Hy vọng rằng với những thông tin chia sẻ mà BBC Rental mang đến có thể giúp bạn có thêm kiến thức bổ ích trong việc quản lý và sử dụng xe nâng một cách an toàn và hiệu quả.
